Acceptance and commitment therapy (ACT)

Leren door ervaren en leven volgens uw waarden

Doel van ACT

Het doel van ACT is beter omgaan met de worstelingen van het leven. Je hoeft niet met leven te wachten tot je de innerlijke strijd met jezelf overwonnen hebt. Je kunt ‘nu’leven, voluit, met je verleden, met je herinneringen, met je angsten en met je verdriet

Je gaat beter functioneren in het werk en in je dagelijks leven waardoor de kwaliteit van leven toeneemt. 

Binnen ACT richt je je niet op de inhoud van het denken of op de aard van gevoelens maar wel op de omgang ermee. In plaats van tegen je gedachten en gevoelens te vechten of er klakkeloos naar te luisteren, leer je er juist afstand van te nemen. Hierdoor hebben deze gedachten en gevoelens minder impact op jou en word je psychisch flexibeler: je gedachten en gevoelens bepalen jou dan niet langer. Zo komt er tijd en ruimte vrij om bezig te zijn met de dingen die wél belangrijk voor je zijn, namelijk jouw waarden, jouw waardevolle leven.

Binnen ACT worden elementen uit andere therapievormen gebruikt zoals de Gedragstherapie, Gestalt en Mindfulness. Een wetenschappelijk onderbouwde psychotherapie. In nederland wordt ACT ook wel vertaald als : aandachtgerichte cognitieve therapie.
Binnen ACT is er geen specifiek protocol voor een specifieke klacht. De klachten mogen sterk verschillen: hoe we als mensen met onze klachten omgaan is vaak vergelijkbaar: ons verzetten tegen pijn om gelukkig te kunnen zijn.

ACT is niet zozeer een arsenaal aan technieken, metaforen en oefeningen. Er wordt je gevraagd om een fundamentele verandering van perspectief in te nemen. De oefeningen ondersteunen het proces waarbij je leert vooral door te ervaren je denken beter toe te kunnen passen. Er zijn accentverschillen in de toepassing, dit wordt duidelijk in de intake.

De A van ACT staat voor acceptatie; je leert vervelende gevoelens en gedachten te ervaren en er niet langer tegen te vechten. Er ontstaat zo ruimte voor de ‘C-kant’. De C staat voor commitment; weer gaan doen wat écht belangrijk voor u is. Je gaat hiermee actief aan de slag

Praktische informatie

In onze gesprekken wordt je uitgenodigd te onderzoeken wat belangrijk is in jouw leven. Wat vind je waardevol?  Je leert jouw energie weer te richten om hier naar te leven (commitment en toegewijde actie). Ook is het belangrijk om bewust te worden en het aanvaarden van je eigen emoties, gedachten en jouw lichamelijk beleving van je klachten. Veel technieken uit de Mindfulness worden hiervoor gebruikt.

Je staat boven jouw gedachten in plaats van verstrikt te raken in de inhoud van je gedachten. Tijdens de sessies bespreken we oefeningen die je in het dagelijks leven kunt toepassen. Je werkt met een werkboek

Act wordt in de Heelpraktijk zowel in groepsverband gegeven als een 8-wekelijkse training (niet therapeutisch) met dezelfde opbouw als een mindfulnesstraining, als ook als individuele therapie (psychosociale therapie)

Act therapie is maatwerk. Iedereen is anders. Het minimale aantal sessies is 6

Ervaringen van anderen
“ACT heeft mij leren inzien dat gedachten, gevoelens en overtuigingen niet altijd waarheid en realiteit hoeven te zijn en/of worden. Het heeft mij een bewuster mens gemaakt en ik kan hierdoor een meer waardegericht leven aangaan. Dit maakt mij sterker en stabieler om niet terug te vallen in mijn oude gedrag. De behandelaar is erg betrokken, heeft zelf ook ACT gevolgd en geven ook vaak voorbeelden uit eigen levenservaring. Dit maakt het onderling contact erg prettig en gelijkwaardig“.

“Ik wilde me weer open stellen voor al het mooie, al die waardevolle dingen om me heen. Dingen die ik niet meer opmerkte in mijn kleine wereldje. Ik pluk nog elke dag de vruchten van ACT, het gaat goed me!”.

Theorie ACT aan de hand van Kernprocessen

Psychische flexibiliteit

Het model gaat ervan uit dat alle kernprocessen met elkaar in verband staan en niet los van elkaar gezien worden. In combinatie kan het toepassen van deze processen leiden tot het ultieme doel van ACT: psychologische flexibiliteit, ook psychische flexibiliteit genoemd. De kernprocessen worden weergegeven in de zogenaamde hexaflex, een zeshoek waarvan de punten staan voor de verschillende processen die gericht zijn op het centrale doel.

De behandeling vindt plaats aan de hand van zes kernprocessen afgebeeld in de ‘Hexaflex´ :

• cognitieve defusie: het leren scheiden van cognities (kennis, ideeën of overtuigingen) en gedrag. Je kunt iets anders doen dan je gedachten je ingeven, wat je dus de keuzevrijheid geeft om het ‘advies’ dat je brein je geeft op te volgen, of niet.
• mindfulness: de vaardigheid om oordeelsvrij in het hier-en-nu je ervaringen te observeren en te ondergaan zonder actie te ondernemen om ervaringen te vermijden, te controleren of vast te houden
• acceptatie: leren te stoppen met vechten tegen onvermijdelijke zaken in het leven, waaronder ook menselijk leed
• zelf-als-context: het jezelf leren zien in context (samenhang) met je omgeving, je problemen zijn niet wie je bent
• verhelderen van waarden: bepalen wat echt waardevol is in het leven, zoals gezondheid, relaties, vriendschap, ontwikkeling, spiritualiteit, creativiteit, enzovoorts
• Toegewijde actie of engagement: de bereidheid om je gedrag stap voor stap te veranderen in de richting van de waarden waaraan je jezelf verbonden hebt

Psychische flexibiliteit

Het model gaat ervan uit dat alle kernprocessen met elkaar in verband staan en niet los van elkaar gezien worden. In combinatie kan het toepassen van deze processen leiden tot het ultieme doel van ACT: psychologische flexibiliteit, ook psychische flexibiliteit genoemd. De kernprocessen worden weergegeven in de zogenaamde hexaflex, een zeshoek waarvan de punten staan voor de verschillende processen die gericht zijn op het centrale doel.

Steven C. Hayes is de grondlegger van ACT hieronder verteld hij in een TED talk over ACT

In 2006 kwam het boek van Steven Hayes uit: ‘Uit je hoofd in het leven. in 2013 kwam het boek:’time to ACT’ van Gijs Jansen en Tim Batink uit en zij hebben ACT bij verschillende GGZ instellingen geïntroduceerd. Zo ook bij mij. Er is op you tube veel informatie over ACT te vinden.